مقایسۀ کارایی سه الگوریتم هوشمند رایانه ای در انتخاب مناطق مناسب حفاظت (مطالعۀ موردی: استان مازندران)

یکی از روش های انتخاب نواحی حفاظتی جدید، استفاده از روش های هوشمند رایانه ای یا هوش مصنوعی است. این روش ها الگوریتم های رایانه ای مختلفی را شامل می شوند که قوانین صریحی را برای شناسایی مجموعه ای از مناطق مناسب حفاظت به کار می برند. این الگوریتم ها تعداد زیادی از گزینه های موردنظر را بررسی و نتایج را بر حسب تعداد لکه ها یا مساحت مورد نیاز حفاظتی مقایسه می کنند. همچنین، سطحی از اهداف را که با توجه به محدودیت ها و هزینه های پیش بینی شده قابل دستیابی است مشخص می کنند. در این پژوهش کاربرد الگوریتم های حریص، نادر و مذاب سازی شبیه سازی شده در انتخاب مناطق حفاظتی استان مازندران مقایسه شده است. به این منظور از نرم افزار marxan استفاده شد. علاوه بر این، تأثیر مقیاس مکانی و اهداف حفاظتی مختلف در نتایج نیز بررسی شده است. بررسی این پارامترها در پژوهش حاضر نشان می دهد که الگوریتم مذاب سازی شبیه سازی شده، نتایج قابل قبول تری را در تمام موارد به دست می دهد و کاربرد آن به شناسایی مناسب ترین لکه های حفاظتی بسیار کمک می کند. الگوریتم حریص سبب پراکندگی و تکه تکه شدگی لکه های حفاظتی منتخب و الگوریتم نادر سبب افزایش بیش از حد مساحت لکه ها می شود. الگوریتم مذاب سازی شبیه سازی شده، از نظر محیط و مساحت جواب های قابل قبولی را نسبت به سایر الگوریتم ها ارائه می کند. نتایج نشان می دهند، پارامترهای مختلفی از جمله اهداف حفاظتی تعیین شده، مقیاس مطالعه، الگوریتم های مختلف و میزان فشردگی لکه های حفاظتی منتخب در فرایند انتخاب مناطق تحت حفاظت دخیل اند. در نتیجه، تعیین مقادیر مناسب این پارامترها از اساسی ترین مرحله ها در انتخاب مناطق تحت حفاظت جدید معرفی می شود.